Er moet me iets van het hart dat ik met je wil delen. Wat ik ermee wil bereiken? Geen idee. Mijn hart luchten, of iemand wakker schudden? Don’t know. Anyway, deze column van mij gaat over prikkels.
Prikkels. Prikkelbaarheid.
Sinds we met z’n allen minder de deur uitgaan is er meer aandacht voor de prikkels die ons leven beheersten. Door corona werden we gedwongen om meer tijd thuis door te brengen en daarmee een rustiger leven te leiden. Even een tandje minder, zeg maar. Voor sommigen een zegen; voor anderen een vloek. Persoonlijk vond ik het eigenlijk wel lekker, zo’n saai leventje. Opstaan, beetje rommelen in huis, thuiswerken, uitgebreider koken en Netflixen op de bank. De hond is ook helemaal opgebloeid nu hij me vaker ziet. Voorheen was het: wie is toch die vrouw die ’s avonds brokken in mijn bak gooit? Nu is dat anders.
Je moet weten dat ik een introvert persoon ben en weinig behoefte heb aan een druk sociaal leven. Ik heb er geen energie en geen tijd voor. Dat betekent niet dat ik een leuk feestje oversla. Het betekent wel dat ik zo min mogelijk deelneem aan de verplichte nummertjes. Je kent ze wel: de kringverjaardagen met saaie mensen waar je echt niet op zit te wachten. Of die nieuwjaarsborrel in de straat. Mijn tijd en energie zijn niet onbeperkt en ik gebruik ze liever voor zaken waar ik wél gelukkig van word.
Gedwongen prikkelarm leven
Ik was dus al gewend om enigszins prikkelarm te leven. In een droomwereld zou ik het liefst nog meer prikkels willen vermijden, maar ik ben geen miljonair en heb te dealen met een maatschappij die van alle kanten prikkels op je afvuurt. Tot vorig jaar maart, toen corona ervoor zorgde dat ons prikkel level tot een minimum daalde. Voor mij geen probleem, maar voor veel anderen duidelijk wel.
Naarmate het jaar verstrijkt en we van lockdown tot lockdown leven hoor ik namelijk steeds meer signalen van met name jonge vrouwen dat ze het niet meer zien zitten. Een gebrek aan prikkels duwt ze steeds een beetje verder de afgrond in. Geen feestjes, geen vakantie, geen spontane vriendinnenborrels en geen knuffels. En door het gebrek aan prikkels neemt de prikkelbaarheid toe. Kortere lontjes, huilbuien en depressieve sessies in bed met je vrienden Ben & Jerry. Welkom coronakilo’s!
Ik vraag me af hoe het kan dat zoveel jonge vrouwen hiermee worstelen. Is het een duidelijk verschil tussen millennials en de generatie Z? Zijn we met z’n allen verslaafd aan prikkels en is corona een verplichte afkickperiode?
Afkicken van de prikkels
Ik vind het oprecht heel vervelend maar vooral ook zo zonde van al die vrouwen die kampen met negatieve gevoelens. Tuurlijk begrijp ik dat je het zwaar hebt als je kinderen niet naar school kunnen, je baan kwijt bent, je vriend de werkdag bellend aan de keukentafel doorbrengt en je zorgen hebt over de gezondheid van jezelf of anderen. Maar daar gaat dit artikel niet over. Ik heb het puur over de vermindering van prikkels in het dagelijks leven, dat lijkt te zorgen voor ontwenningsverschijnselen bij zoveel mensen.
Als ik terugdenk aan de tijd vóór corona en ik vertelde dat ik een rustig weekendje had gepland, hoorde ik altijd: “Heerlijk! Ik zou willen dat ik ook een weekend niks heb. Helaas moet ik zondag naar de verjaardag van tante Annie, ik heb een hockeywedstrijd die ik niet mag missen, mijn vader komt langs om een lamp op te hangen en zaterdagavond krijgen we vrienden op bezoek. En oh ja, ik moet nog boodschappen doen voor de hele week, langs de glasbak en langs de bakker. Pfff. Nou geniet van je weekendje rust hè!” En ze keken erbij alsof ze een marathon voor de boeg hadden.
Als je dan zoveel behoefte hebt aan een rustig weekend, waarom ga je dan mee in al die verplichtingen? Is het omdat je geen nee durft te zeggen; voel je je verantwoordelijk voor het geluk van iedereen behalve jezelf? Maken we onszelf verslaafd aan prikkels omdat we niemand willen teleurstellen? Of zijn we simpelweg niet meer gewend aan rust?
Verlaten door de prikkels
Als ik om me heen kijk denk ik dat vooral het laatste van toepassing is. De telefoon blijft maar meldingen geven, we gebruiken steeds meer apps voor van alles en nog wat en we willen zoveel mogelijk gebruik maken van alle mogelijkheden die het leven ons biedt. We zoeken de prikkels continu op. En als ze dan wegvallen, zoals nu met corona, voelen we ons verlaten. Verlaten door de prikkels die zolang onbewust ons leven hebben bepaald.
Het bijzondere is dat de Fieldlab evenementen bij veel bezoekers zorgden voor een mentale breakdown. Ineens weer jezelf in een mensenmassa begeven, harde muziek en harde stemmen. Dat zijn we niet meer gewend. Ik las zelfs mensen die twee dagen moesten bijkomen van de acute migraineaanval die ze eraan overhielden. Prikkel overload. Error, error!
Laat de prikkels maar komen!
Langzaam mogen we weer naar buiten. Ik zie mezelf al op een terrasje zitten in de zon, genietend van een pinot grigio en een borrelplank, ergens aan het water. Maar die grote evenementen? Opgepropt in een volle kroeg? Schuifelend door de mensenmassa op een festival? Zou dat ooit nog terugkomen, en belangrijker: kan ik het handelen? Of ben ik inmiddels dusdanig afgekickt van de prikkels dat ik alvast extra paracetamol moet gaan hamsteren, om de onvermijdelijke hoofdpijn die gaat komen te bedwingen? Ik weet het niet.
Rustig wennen, denk ik. Langzaam mezelf weer in het prikkelgeweld storten, en ik denk dat dat voor heel veel mensen geldt. Voor jou ook? Laat de prikkels dan maar komen. Als je me maar belooft dat je ook je rust niet vergeet, oké?
Meer lezen?
Lees ook eens de andere artikelen over corona, prikkels en het omgaan met verplichte nummertjes.